ဓမၼစၾကာသုတ္

From http://thitsartayar.dhammathukha.com/

ဓမၼစၾကာသုတ္

ထုိအခါ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ပဥၥဝဂၢီၢီရဟန္းတို႔ကုိ မိန္႔ေတာ္မူ၏-
ရဟန္းတို႔ ရဟန္းျဖစ္သူသည္ ဤအစြန္းႏွစ္ပါးတို႔ကုိ မမွီ၀ဲအပ္ကုန္၊ အဘယ္ႏွစ္ပါးတို႔နည္း၊ ယုတ္ညံ့၍ ရြာသူတို႔၏ အက်င့္ျဖစ္ေသာ ပုထုဇဥ္တို႔၏ အေလ့အက်င့္သာျဖစ္၍ အရိယာတို႔၏ အေလ့အက်င့္ မဟုတ္ေသာ အက်ဳိးစီးပြါးႏွင့္ မစပ္ယွဥ္ေသာ ကာမဂုဏ္တို႔၌ ကာမဂုဏ္ခ်မ္းသာကုိ ကပ္ၿငိေသာအားျဖင့္ အဖန္တလဲလဲ လုိက္စားအားထုတ္ျခင္းလည္းေကာင္း၊ ကုိယ္စိတ္၏ ဆင္းရဲျခင္းကုိ ျဖစ္ေစတတ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အက်င့္မဟုတ္ေသာ အက်ဳိးစီးပြါးႏွင့္ မစပ္ယွဥ္ေသာ ကုိယ္ပင္ပန္းမႈကုိ အားထုတ္ျခင္းလည္းေကာင္း ဤႏွစ္ပါးတို႔တည္း။
ရဟန္းတို႔ ထုိအစြန္းႏွစ္ပါးတို႔သို႔ မကပ္ေရာက္မူ၍ ငါဘုရားသည္ အထူးသျဖင့္ သိေတာ္မူအပ္ေသာ ပညာမ်က္စိကုိ ျပဳတတ္ေသာ ဉာဏ္္အျမင္ကုိ ျပဳတတ္ေသာ အလယ္အလတ္ျဖစ္ေသာ အက်င့္သည္ ကိေလသာ ၿငိမ္းရန္အလို႔ငွါ ျဖစ္၏၊ ထူးေသာ ဉာဏ္္ျဖင့္ သိရန္အလို႔ငွါ ျဖစ္၏၊ (သစၥာေလးပါးကုိ) သိရန္ အလို႔ငွါ ျဖစ္၏၊ နိဗၺာန္ကုိ မ်က္ေမွာက္ျပဳရန္ အလို႔ငွါ ျဖစ္၏။
ရဟန္းတို႔ ငါဘုရားသည္ အထူးသျဖင့္ သိေတာ္မူအပ္ေသာ ပညာမ်က္စိကုိ ျပဳတတ္ေသာ ဉာဏ္္ အျမင္ကုိ ျပဳတတ္ေသာ ကိေလသာၿငိမ္းျခင္း ထူးေသာ ဉာဏ္္ျဖင့္ သိျခင္း သစၥာေလးပါးကုိ သိျခင္း နိဗၺာန္ ကုိ မ်က္ေမွာက္ ျပဳျခင္းငွါျဖစ္ေသာ ထုိအလယ္အလတ္ျဖစ္ေသာ ျမတ္ေသာအက်င့္ကား အဘယ္နည္း။
ဤအဂၤါရွစ္ပါးရွိေသာ အရိယမဂ္ပင္တည္း။ ဤအဂၤါရွစ္ပါးရွိေသာ အရိယမဂ္ဟူသည္ အဘယ္နည္း။ မွန္စြာ သိျမင္ျခင္း ‘သမၼာဒိ႒ိ’၊ မွန္စြာ ၾကံျခင္း ‘သမၼာသကၤပၸ’၊ မွန္စြာ ေျပာဆုိျခင္း ‘သမၼာ၀ါစာ’၊ မွန္စြာ ျပဳလုပ္ျခင္း ‘သမၼာကမၼႏၲ’၊ မွန္စြာ အသက္ေမြးျခင္း ‘သမၼာအာဇီ၀’၊ မွန္စြာ အားထုတ္ျခင္း ‘သမၼာ၀ါယာမ’၊ မွန္စြာ ေအာက္ေမ့ျခင္း ‘သမၼာသတိ’၊ မွန္စြာ တည္ၾကည္ျခင္း ‘သမၼာသမာဓိ’ ဤသည္တို႔တည္း။
ရဟန္းတို႔ ငါဘုရားသည္ အထူးသျဖင့္ သိေတာ္မူအပ္ေသာ ပညာမ်က္စိကုိ ျပဳတတ္ေသာ ဉာဏ္္ အျမင္ကုိ ျပဳတတ္ေသာ ဤအလယ္အလတ္ျဖစ္ေသာ ျမတ္ေသာအက်င့္သည္ ကိေလသာၿငိမ္းရန္ အလို႔ငွါ ျဖစ္၏၊ ထူးေသာ ဉာဏ္္ျဖင့္ သိရန္အလို႔ငွါ ျဖစ္၏၊ (သစၥာေလးပါးကုိ) သိရန္အလို႔ငွါ ျဖစ္၏၊ နိဗၺာန္ကုိ မ်က္ေမွာက္ျပဳရန္အလို႔ငွါ ျဖစ္၏။
၁၄။ ရဟန္းတို႔ ဤသည္ကား ဆင္းရဲျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရား ‘ဒုကၡအရိယသစၥာ’ ေပတည္း၊ ပဋိသေႏၶတည္ေနရျခင္းသည္လည္း ဆင္းရဲ၏၊ အုိရျခင္းသည္လည္း ဆင္းရဲ၏၊ နာရျခင္းသည္လည္း ဆင္းရဲ၏၊ ေသရျခင္းသည္လည္း ဆင္းရဲ၏၊ မခ်စ္ေသာသူတို႔ႏွင့္ အတူေနရျခင္းသည္လည္း ဆင္းရဲ၏၊ ခ်စ္ေသာ သူတို႔ႏွင့္ ေကြကြင္းရျခင္းသည္လည္း ဆင္းရဲ၏၊ လုိခ်င္ရာကုိ မရျခင္းသည္လည္း ဆင္းရဲ၏၊ အက်ဥ္းအားျဖင့္ စဲြလမ္းရာ အာ႐ုံျဖစ္ေသာ ခႏၶာငါးပါးတို႔သည္လည္း ဆင္းရဲကုန္၏။
ရဟန္းတို႔ ဤသည္ကား ဆင္းရဲ၏ အေၾကာင္းျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရား ‘သမုဒယ အရိယသစၥာ’ ေပတည္း၊ အၾကင္တဏွာသည္ ဘ၀သစ္၌ ျဖစ္ေစတတ္၏၊ ႏွစ္သက္ျခင္း တပ္မက္ျခင္းႏွင့္ တကြ ျဖစ္၏၊ ထုိထုိ အာ႐ုံ၌ လြန္စြာ ႏွစ္သက္တတ္၏။
ဤတပ္မက္မႈတဏွာဟူသည္ အဘယ္နည္း၊ ကာမဘုံတို႔၌ တပ္မက္မႈ တဏွာ ‘ကာမတဏွာ’၊ တည္ျမဲ၏ဟု ယူေသာ သႆတဒိ႒ိႏွင့္ တကြျဖစ္ေသာ တပ္မက္မႈတဏွာ ‘ဘ၀တဏွာ’၊ ေသလွ်င္ ျပတ္စဲ၏ဟု ယူေသာ ဥေစၦဒဒိ႒ိႏွင့္ တကြျဖစ္ေသာ တပ္မက္မႈတဏွာ ‘၀ိဘ၀တဏွာ’ တို႔တည္း။
ရဟန္းတို႔ ဤသည္ကား ဆင္းရဲ၏ ခ်ဳပ္ရာျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရား ‘နိေရာဓအရိယ သစၥာ’ ေပတည္း၊ ယင္းဆင္းရဲ၏ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းရာဟူသည္ ထုိတပ္မက္မႈတဏွာ၏သာလွ်င္ အၾကြင္းမ့ဲ စြဲမက္မႈ ကင္းေပ်ာက္ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းရာ စြန္႔လႊတ္ရာ တစ္ဖန္စြန္႔ပယ္ရာ လြတ္ေျမာက္ရာ မကပ္ၿငိရာ (နိဗၺာန္) ပင္ ျဖစ္၏။
ရဟန္းတို႔ ဤသည္ကား ဆင္းရဲ၏ ခ်ဳပ္ရာ (နိဗၺာန္) သို႔ ေရာက္ေၾကာင္း အက်င့္ျဖစ္ေသာ အရိယာ တို႔၏ အမွန္တရား ‘မဂၢအရိယသစၥာ’ ေပတည္း၊ ဤအရိယမဂ္သည္ အဂၤါရွစ္ပါးရွိ၏။ အဂၤါရွစ္ပါးဟူေသာ္ ကား-
မွန္စြာ သိျမင္ျခင္း ‘သမၼာဒိ႒ိ’၊ မွန္စြာ ၾကံျခင္း ‘သမၼာသကၤပၸ’၊ မွန္စြာ ေျပာဆုိျခင္း ‘သမၼာ၀ါစာ’၊ မွန္စြာ ျပဳလုပ္ျခင္း ‘သမၼာကမၼႏၲ’၊ မွန္စြာ အသက္ေမြးျခင္း ‘သမၼာအာဇီ၀’၊ မွန္စြာ အားထုတ္ျခင္း ‘သမၼာ၀ါယာမ’၊ မွန္စြာ ေအာက္ေမ့ျခင္း ‘သမၼာသတိ’၊ မွန္စြာ တည္ၾကည္ျခင္း ‘သမၼာသမာဓိ’ ဤသည္တို႔တည္း။

ဒုကၡသစၥာ၌ ဉာဏ္္သုံးပါး
၁၅။ ရဟန္းတို႔ ‘‘ဤတရားသည္ ဆင္းရဲျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရား ‘ဒုကၡအရိယသစၥာ’ မည္၏’’ဟု (ဘုရားမျဖစ္မီ) ေရွးက မၾကားဖူးကုန္ေသာ (ဒုကၡသစၥာ) တရားတို႔၌ ငါဘုရား၏ (ပညာ) မ်က္စိသည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အသိ ဉာဏ္္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အျပားအားျဖင့္ သိတတ္ေသာ ဉာဏ္္ ‘ပညာ’ သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ ထုိးထြင္း၍ သိေသာ ဉာဏ္္ ‘၀ိဇၨာ’ သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အလင္းေရာင္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏။ (သစၥ ဉာဏ္္) ရဟန္းတို႔ ငါဘုရားသည္ ထုိဆင္းရဲျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရား ‘ဒုကၡအရိယသစၥာ’ ကုိ စင္စစ္ ပုိင္းျခား၍ သိထုိက္၏၊ဟု။ပ။ (ကိစၥ ဉာဏ္္) ရဟန္းတုို႔ ငါဘုရားသည္ ထုိဆင္းရဲျဖစ္ေသာ ဤအရိယာတို႔၏ အမွန္တရား ‘ဒုကၡအရိယသစၥာ’ ကုိ ပုိင္းျခား၍ သိခဲ့ၿပီးၿပီဟု (ဘုရားမျဖစ္မီ) ေရွးက မၾကားဖူးကုန္ေသာ (ဒုကၡသစၥာ) တရားတို႔၌ ငါ ဘုရား၏ (ပညာ) မ်က္စိသည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အသိ ဉာဏ္္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အျပားအားျဖင့္ သိတတ္ေသာ ဉာဏ္္ ‘ပညာ’ သည္ ထင္ရွား ျဖစ္၏၊ ထိုးထြင္း၍ သိေသာ ဉာဏ္္ ‘၀ိဇၨာ’ သည္ ထင္ရွား ျဖစ္၏၊ အလင္းေရာင္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏။ (ကတ ဉာဏ္္)

သမုဒယသစၥာ၌ ဉာဏ္္သံုးပါး
ရဟန္းတို႔ ‘‘ဤတရားသည္ ဆင္းရဲျခင္း၏ အေၾကာင္းျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရား ‘သမုဒယ အရိယသစၥာ’ မည္၏’’ဟု (ဘုရားမျဖစ္မီ) ေရွးက မၾကားဖူးကုန္ေသာ (သမုဒယသစၥာ) တရားတို႔၌ ငါဘုရား၏ (ပညာ) မ်က္စိသည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အသိ ဉာဏ္္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အျပားအားျဖင့္ သိတတ္ေသာ ဉာဏ္္ ‘ပညာ’ သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ ထုိးထြင္း၍ သိေသာ ဉာဏ္္ ‘၀ိဇၨာ’ သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အလင္းေရာင္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏။ (သစၥ ဉာဏ္္) ရဟန္းတို႔ ငါဘုရားသည္ ‘‘ထုိဆင္းရဲျခင္း၏ အေၾကာင္းျဖစ္ေသာ ဤအရိယာတို႔၏ အမွန္တရား ‘သမုဒယ အရိယသစၥာ’ ကုိ ပယ္အပ္၏’’ဟု။ပ။ (ကိစၥ ဉာဏ္္) ရဟန္းတို႔ ငါဘုရားသည္ ‘‘ထုိဆင္းရဲျခင္း၏ အေၾကာင္းျဖစ္ေသာ ဤအရိယာတို႔၏ အမွန္တရား ‘သမုဒယ အရိယသစၥာ’ ကုိ ပယ္ၿပီးၿပီ’’ဟု (ဘုရားမျဖစ္မီ) ေရွးက မၾကားဖူးကုန္ေသာ (သမုဒယသစၥာ) တရားတို႔၌ ငါဘုရား၏ (ပညာ) မ်က္စိသည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အသိ ဉာဏ္္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အျပားအားျဖင့္ သိတတ္ေသာ ဉာဏ္္ ‘ပညာ’ သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ ထုိးထြင္း၍ သိေသာ ဉာဏ္္ ‘၀ိဇၨာ’ သည္ ထင္ရွား ျဖစ္၏၊ အလင္းေရာင္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏။ (ကတ ဉာဏ္္)

နိေရာဓသစၥာ၌ ဉာဏ္္သံုးပါး
ရဟန္းတို႔ ‘‘ဤနိဗၺာန္သည္ ဆင္းရဲျခင္း၏ ခ်ဳပ္ရာျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရား ‘နိေရာဓ အရိယသစၥာ’ မည္၏’’ဟု (ဘုရားမျဖစ္မီ) ေရွးက မၾကားဖူးကုန္ေသာ (နိေရာဓသစၥာ) တရားတို႔၌ ငါ ဘုရား၏ (ပညာ) မ်က္စိသည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အသိ ဉာဏ္္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အျပားအားျဖင့္ သိတတ္ေသာ ဉာဏ္္ ‘ပညာ’ သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ ထုိးထြင္း၍ သိေသာ ဉာဏ္္ ‘၀ိဇၨာ’ သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အလင္းေရာင္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏။ (သစၥ ဉာဏ္္) ရဟန္းတို႔ ငါဘုရားသည္ ‘‘ထုိဆင္းရဲျခင္း၏ ခ်ဳပ္ရာျဖစ္ေသာ ဤအရိယာတို႔၏ အမွန္တရား ‘နိေရာဓ့အရိယသစၥာ’ ကုိ မ်က္ေမွာက္ျပဳအပ္၏’’ဟု။ပ။ (ကိစၥ ဉာဏ္္) ရဟန္းတို႔ ငါဘုရားသည္ ‘‘ထုိဆင္းရဲျခင္း၏ ခ်ဳပ္ရာျဖစ္ေသာ ဤအရိယာတို႔၏ အမွန္တရား ‘နိေရာဓ အရိယသစၥာ’ ကုိ မ်က္ေမွာက္ျပဳၿပီးၿပီ’’ဟု (ဘုရားမျဖစ္မီ) ေရွးက မၾကားဖူးကုန္ေသာ (နိေရာဓ သစၥာ) တရားတို႔၌ ငါဘုရား၏ (ပညာ) မ်က္စိသည္ ထင္ရွားျဖစ္၏။ပ။ အလင္းေရာင္သည္ ထင္ရွား ျဖစ္၏။ (ကတ ဉာဏ္္)

မဂၢၢသစၥာ၌ ဉာဏ္္သံုးပါး
ရဟန္းတို႔ ‘‘ဤတရားသည္ ဆင္းရဲျခင္း၏ ခ်ဳပ္ရာ (နိဗၺာန္) သို႔ ေရာက္ေၾကာင္းအက်င့္ျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရား ‘မဂၢအရိယသစၥာ’ မည္၏’’ဟု (ဘုရားမျဖစ္မီ) ေရွးက မၾကားဖူးကုန္ေသာ (မဂၢသစၥာ) တရားတို႔၌ ငါဘုရား၏ (ပညာ) မ်က္စိသည္ ထင္ရွားျဖစ္၏။ပ။ အလင္းေရာင္သည္ ထင္ရွား ျဖစ္၏။ (သစၥ ဉာဏ္္) ရဟန္းတို႔ ငါဘုရားသည္ ‘‘ထုိဆင္းရဲျခင္း၏ ခ်ဳပ္ရာ (နိဗၺာန္) သို႔ ေရာက္ေၾကာင္း အက်င့္ျဖစ္ေသာ ဤအရိယာတို႔၏ အမွန္တရား ‘မဂၢအရိယသစၥာ’ ကုိ ပြါးမ်ားအပ္၏’’ဟု။ပ။ (ကိစၥ ဉာဏ္္) ရဟန္းတို႔ ငါဘုရားသည္ ‘‘ထုိဆင္းရဲျခင္း၏ ခ်ဳပ္ရာ (နိဗၺာန္) သို႔ ေရာက္ေၾကာင္း အက်င့္ျဖစ္ေသာ ဤအရိယာတို႔၏ အမွန္တရား ‘မဂၢအရိယသစၥာ’ ကုိ ပြါးမ်ားၿပီးၿပီ’’ဟု (ဘုရားမျဖစ္မီ) ေရွးက မၾကား ဖူးကုန္ေသာ (မဂၢသစၥာ) တရားတို႔၌ ငါဘုရား၏ (ပညာ) မ်က္စိသည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အသိ ဉာဏ္္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အျပားအားျဖင့္ သိတတ္ေသာ ဉာဏ္္ ‘ပညာ’ သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ ထုိးထြင္း၍ သိေသာ ဉာဏ္္ ‘၀ိဇၨာ’ သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အလင္းေရာင္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏။ (ကတ ဉာဏ္္)

ဘုရားဟု ၀န္ခံခ်ိန္
၁၆။ ရဟန္းတို႔ ဤအရိယာတို႔၏ အမွန္တရားေလးပါးတို႔၌ ဤသို႔ သံုးပါးေသာ အျပန္ç တစ္ဆယ့္ႏွစ္ပါးေသာ အျခင္းအရာ႐ိွေသာ မွန္ကန္ေသာ ဉာဏ္္အျမင္ မစင္ၾကယ္ေသးသမွ် ကာလပတ္လံုး ငါဘုရားသည္ နတ္ မာရ္နတ္ ျဗဟၼာတို႔ႏွင့္ တကြေသာ နတ္ေလာကႏွင့္ သမဏျဗာဟၼဏ မင္းမ်ား လူမ်ားႏွင့္ တကြေသာ လူ႕ေလာက၌ ‘‘အတုမ႐ိွေသာ (အလံုးစံုေသာတရားတို႔ကုိ) ကုိယ္တုိင္ မွန္စြာ သိေသာ အရဟတၱမဂ္ ဉာဏ္္ကုိ သိၿပီ’’ ဟူ၍ ၀န္မခံခဲ့ေခ်။
ရဟန္းတို႔ ဤအရိယာတို႔၏ အမွန္တရားေလးပါးတို႔၌ ဤသို႔ သံုးပါးေသာ အျပန္ç တစ္ဆယ့္ ႏွစ္ပါးေသာ အျခင္းအရာ႐ိွေသာ မွန္ကန္ေသာ ဉာဏ္္အျမင္သည္ စင္ၾကယ္လာေသာ အခါ၌သာလွ်င္ ငါဘုရားသည္ နတ္ မာရ္ နတ္ ျဗဟၼာတို႔ႏွင့္ တကြေသာ နတ္ေလာကႏွင့္ သမဏ ျဗာဟၼဏ မင္းမ်ား လူမ်ားႏွင့္ တကြေသာ ဤလူ႕ေလာက၌ ‘‘အတုမ႐ိွေသာ (အလံုးစံုေသာ တရားတို႔ကုိ) ကုိယ္တုိင္ မွန္စြာ သိေသာ အရဟတၱမဂ္ ဉာဏ္္ကုိ သိၿပီ’’ ဟူ၍ ၀န္ခံခဲ့၏။ ငါ၏ ကိေလသာတို႔မွ လြတ္ေျမာက္မႈသည္ မပ်က္ စီးႏုိင္ၿပီ၊ ဤကား အဆံုးစြန္ေသာ ဘ၀တည္း၊ ယခုအခါ ဘ၀သစ္၌ ျဖစ္ျခင္းမ႐ိွေတာ့ၿပီဟု ငါ့အား ဉာဏ္္အျမင္ (ပစၥေ၀ကၡဏာ ဉာဏ္္) သည္လည္း ထင္ရွားျဖစ္ေပၚခဲ့ၿပီဟု (မိန္႔ေတာ္မူ၏)။
ျမတ္စြာဘုရားသည္ ဤစကားကုိ မိန္႔ေတာ္မူလတ္ေသာ္ ပဥၥဝဂၢီၢီရဟန္းတို႔သည္ ႏွစ္လုိကုန္သည္ ျဖစ္၍ ျမတ္စြာဘုရား၏ စကားေတာ္ကုိ ၀မ္းေျမာက္စြာ လက္ခံၾကေလကုန္သတည္း။
ဤဂါထာမဖက္ သက္သက္ေသာ ေဒသနာေတာ္ကုိ ေဟာၾကားေတာ္မူလတ္ေသာ္ အသွ်င္ေကာ႑ည အား ‘‘ျဖစ္ျခင္းသေဘာရွိေသာ တရားအလံုးစံုသည္ ခ်ဳပ္ျခင္းသေဘာ႐ိွ၏’’ဟု (ကိေလသာ) ျမဴအညစ္ အေၾကးကင္းေသာ တရားမ်က္စိ ‘ေသာတာပတၱိမဂ္ ဉာဏ္္’ သည္ ျဖစ္ေပၚလာ၏။

နတ္ျဗဟၼာတို႔ ေၾကြးေၾကာ္ၾကျခင္း
၁၇။ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ဓမၼစၾကာတရားကုိ ေဟာေတာ္မူလတ္ေသာ္ ‘‘ဗာရာဏသီျပည္ ဣသိပတန မိဂဒါ၀ုန္ေတာ၀ယ္ ေလာက၌ ရဟန္း ပုဏၰား နတ္ မာရ္နတ္ ျဗဟၼာ တစ္စံုတစ္ေယာက္မွ် မေဟာႏုိင္ေသာ အတုမ႐ိွေသာ ဤဓမၼစၾကာတရားေတာ္ကုိ ျမတ္စြာဘုရား ေဟာေတာ္မူအပ္ၿပီ’’ဟု ဘုမၼစုိး နတ္တို႔သည္ ေကာင္းခ်ီးေပးသံကုိ အဆင့္ဆင့္ ေၾကြးေၾကာ္ကုန္၏။
ဘုမၼစုိးနတ္တို႔၏ ေကာင္းခ်ီးေပးသံကုိ ၾကား၍ စာတုမဟာရာဇ္နတ္တို႔သည္ ေကာင္းခ်ီးေပးသံကုိ အဆင့္ဆင့္ ေၾကြးေၾကာ္ကုန္၏။ပ။
စာတုမဟာရာဇ္နတ္တို႔၏ ေကာင္းခ်ီးေပးသံကုိ ၾကား၍ တာ၀တႎသာနတ္။ပ။ ယာမာနတ္။ပ။ တုသိတာနတ္။ပ။ နိမၼာနရတိနတ္။ပ။ ပရနိမိၼတ၀သ၀တၱိနတ္။ပ။ ျဗဟၼာ့ျပည္၌ ျဖစ္ေသာ ျဗဟၼာ တို႔သည္ ‘‘ဗာရာဏသီျပည္ ဣသိပတန မိဂဒါ၀ုန္ေတာ၀ယ္ ေလာက၌ ရဟန္း ပုဏၰား နတ္ မာရ္နတ္ ျဗဟၼာ တစ္စံုတစ္ေယာက္မွ် မေဟာႏိုင္ေသာ အတုမ႐ိွေသာ ဤဓမၼစၾကာတရားေတာ္ကုိ ျမတ္စြာဘုရား ေဟာေတာ္ မူအပ္ၿပီ’’ဟု ေကာင္းခ်ီးေပးသံကုိ အဆင့္ဆင့္ ေၾကြးေၾကာ္ကုန္၏။
ဤသို႔လွ်င္ ထုိအခ်ိန္ ထုိအခါ ထုိကာလတြင္ (အကနိ႒) ျဗဟၼာ့ျပည္တုိင္ေအာင္ ေကာင္းခ်ီးသံသည္ ပ်ံ႕ႏွံ႕၍ တက္၏။
ဤတစ္ေသာင္းေသာ ေလာကဓာတ္သည္လည္း တုန္လႈပ္၏၊ ျပင္းစြာ တုန္လႈပ္၏၊ ထက္၀န္းက်င္ တုန္လႈပ္၏၊ အတုိင္းအရွည္မ႐ိွ ႀကီးမားေသာ အေရာင္အလင္းသည္လည္း ေလာက၌ နတ္တို႔၏ အာႏု ေဘာ္ကုိ ေက်ာ္လြန္၍ ထင္ရွားျဖစ္ေပၚ၏။
ထုိအခါ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ‘‘ရဟန္းတို႔ ေကာ႑ညသည္ သစၥာေလးပါးတရားကုိ သိေလၿပီတကား၊ ရဟန္းတို႔ ေကာ႑ညသည္ သစၥာေလးပါးတရားကုိ သိေလၿပီတကား’’ဟု ဥဒါန္းကုိ က်ဴးရင့္ေတာ္မူ၏။
ဤသို႔ ဥဒါန္း က်ဴးရင့္ေတာ္မူေသာေၾကာင့္ အသွ်င္ေကာ႑ညအား ‘‘အညာသိ ေကာ႑ည’’ ဟူ၍ သာလွ်င္ အမည္တြင္၏။
၁၈။ ထို႔ေနာက္ အသွ်င္အညာသိေကာ႑ညသည္ တရားကုိ ျမင္ၿပီးသည္ျဖစ္၍ တရားသို႔ ေရာက္ ၿပီးသည္ ျဖစ္၍ တရားကုိ သိၿပီးသည္ျဖစ္၍ တရားသို႔ သက္၀င္ၿပီးသည္ျဖစ္၍ ယံုမွားျခင္းကုိ ကူး ေျမာက္ၿပီးသည္ ျဖစ္၍ သို႔ေလာသို႔ေလာ (ေတြးေတာျခင္း) ကင္းၿပီးသည္ ျဖစ္၍ ျမတ္စြာဘုရားသာသနာ၌ ရဲရင္႕ျခင္းသို႔ ေရာက္ၿပီးသည္ ျဖစ္၍ ဘုရားမွတစ္ပါး ကုိးစားထုိက္သူ မ႐ိွသည္ျဖစ္၍ ျမတ္စြာဘုရားကုိ ‘‘အသွ်င္ဘုရား အကြၽႏု္ပ္သည္ ျမတ္စြာဘုရားအထံ၌ ရွင့္အျဖစ္ကုိ ရလိုပါ၏၊ ရဟန္းအျဖစ္ကုိ ရလုိပါ၏’’ဟု ေလွ်ာက္၏။
‘‘ရဟန္း လာေလာ့’’ ‘‘တရားကုိ ေကာင္းစြာ ေဟာအပ္ၿပီ၊ ဆင္းရဲ၏ အဆံုးကုိျပဳျခင္းငွါ ျမတ္ေသာ အက်င့္ကုိ ေကာင္းစြာ က်င့္ေလာ့’’ဟု ျမတ္စြာဘုရားသည္ မိန္႔ေတာ္မူ၏။ ထုိစကားေတာ္သည္ပင္လွ်င္ ထုိအသွ်င္အညာသိေကာ႑ည၏ ပဥၥင္းအျဖစ္ ၿပီးေလ၏။
၁၉။ ထို႔ေနာက္ ျမတ္စြာဘုရားသည္ အညာသိ ေကာ႑ညမွ ၾကြင္းေသာ ရဟန္းတို႔ကုိ တရား စကားျဖင့္ သြန္သင္ဆံုးမေတာ္မူ၏။
ထုိအခါ ျမတ္စြာဘုရားသည္ တရားစကားျဖင့္သြန္သင္ ဆံုးမအပ္ကုန္သည္႐ိွေသာ္ အသွ်င္၀ပၸအားလည္းေကာင္း၊ အသွ်င္ဘဒၵိယအားလည္းေကာင္း ‘‘ျဖစ္ျခင္းသေဘာ႐ိွေသာ တရားအလံုးစံုသည္ ခ်ဳပ္ျခင္း သေဘာ႐ိွ၏’’ဟု (ကိေလသာ) ျမဴအညစ္အေၾကးကင္းေသာ တရားမ်က္စိ ‘ေသာတာပတၱိမဂ္ ဉာဏ္္’ သည္ ထင္ရွား ျဖစ္ေပၚ၏။
ထုိအသွ်င္၀ပၸ အသွ်င္ဘဒၵိယတို႔သည္ တရားကုိ ျမင္ၿပီးကုန္သည္ျဖစ္၍ တရားသို႔ ေရာက္ၿပီးကုန္သည္ ျဖစ္၍ တရားကုိ သိၿပီးကုန္သည္ျဖစ္၍ တရားသို႔ သက္၀င္ၿပီးကုန္သည္ျဖစ္၍ ယံုမွားျခင္းကုိ ကူးေျမာက္ၿပီးကုန္သည္ျဖစ္၍ သို႔ေလာသို႔ေလာ (ေတြးေတာျခင္း) ကင္းၿပီးကုန္သည္ျဖစ္၍ ျမတ္စြာဘုရား သာသနာေတာ္၌ ရဲရင့္ျခင္းသို႔ ေရာက္ၿပီးကုန္သည္ျဖစ္၍ ဘုရားမွတစ္ပါး ကုိးစားထုိက္သူ့မ႐ိွကုန္သည္ ျဖစ္၍ ျမတ္စြာဘုရားကုိ ‘‘အသွ်င္ဘုရား အကြၽႏု္ပ္တို႔သည္ ျမတ္စြာဘုရားအထံ၌ ရွင့္အျဖစ္ကုိ ရလိုပါကုန္၏၊ ရဟန္းအျဖစ္ကုိ ရလုိပါကုန္၏’’ဟု ေလွ်ာက္ကုန္၏။
‘‘ရဟန္းတို႔ လာကုန္ေလာ့’’ ‘‘တရားကုိ ေကာင္းစြာ ေဟာအပ္ၿပီ၊ ဆင္းရဲ၏ အဆံုးကုိ ျပဳျခင္းငွါ ျမတ္ေသာ အက်င့္ကုိ ေကာင္းစြာ က်င့္ကုန္ေလာ့’’ဟု ျမတ္စြာဘုရားသည္ မိန္႔ေတာ္မူ၏။ ထုိစကားေတာ္သည္ပင္လွ်င္ ထုိအသွ်င္၀ပၸ အသွ်င္ဘဒၵိယတို႔၏ ပဥၥင္းအျဖစ္ ၿပီးေလ၏။
ထုိအခါ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ရဟန္းတို႔ေဆာင္အပ္ေသာ ဆြမ္း႐ိွသည္ျဖစ္၍ ထုိသံုးေယာက္တို႔မွ ၾကြင္းေသာ ရဟန္းတို႔ကုိ တရားစကားျဖင့္ သြန္သင္ ဆံုးမေတာ္မူ၏။ (ေကာ႑ည ၀ပၸ ဘဒၵိယ) ရဟန္း သံုးပါးတို႔ ဆြမ္းအလို႔ငွါ လွည့္လည္၍ ေဆာင္ယူခဲ့ေသာ ထုိဆြမ္းျဖင့္ ေျခာက္ပါးအစုသည္ မွ်တ၏။
ထို႔ေနာက္ ျမတ္စြာဘုရားသည္ တရားစကားျဖင့္ သြန္သင္ ဆံုးမေတာ္မူသည္႐ိွေသာ္ အသွ်င္ မဟာနာမ္ႏွင့္ အသွ်င္အႆဇိတို႔အား ‘‘ျဖစ္ျခင္းသေဘာ႐ိွေသာ တရားအလံုးစံုသည္ ခ်ဳပ္ျခင္းသေဘာ႐ိွ၏’’ဟု (ကိေလသာ) ျမဴအညစ္အေၾကးကင္းေသာ တရားမ်က္စိ ‘ေသာတာပတၱိမဂ္ ဉာဏ္္သည္’ ထင္ရွားျဖစ္ ေပၚ၏။
ထုိအသွ်င္မဟာနာမ္ အသွ်င္အႆဇိတို႔သည္ တရားကုိ ျမင္ၿပီးကုန္သည္ျဖစ္၍ တရားသို႔ ေရာက္ ၿပီးကုန္သည္ျဖစ္၍ တရားကုိ သိၿပီးကုန္သည္ျဖစ္၍ တရားသို႔ သက္၀င္ၿပီးကုန္သည္ျဖစ္၍ ယံုမွားျခင္းကုိ ကူးေျမာက္ၿပီးကုန္သည္ျဖစ္၍ သို႔ေလာ သို႔ေလာ (ေတြးေတာျခင္း) ကင္းၿပီးကုန္သည္ျဖစ္၍ ျမတ္စြာဘုရား သာသနာေတာ္၌ ရဲရင့္ျခင္းသို႔ ေရာက္ၿပီးကုန္သည္ျဖစ္၍ ဘုရားမွတစ္ပါး ကုိးစားထုိက္သူ မ႐ိွကုန္သည္ ျဖစ္၍ ျမတ္စြာဘုရားကုိ ‘‘အသွ်င္ဘုရား အကြၽႏု္ပ္တို႔သည္ ျမတ္စြာဘုရားအထံ၌ ရွင့္အျဖစ္ကုိ ရလိုပါကုန္၏၊ ရဟန္းအျဖစ္ကုိ ရလုိပါကုန္၏’’ဟု ေလွ်ာက္ကုန္၏။
ျမတ္စြာဘုရားသည္ ‘‘ရဟန္းတို႔ လာကုန္ေလာ့’’ ‘‘တရားကုိ ေကာင္းစြာ ေဟာအပ္ၿပီ၊ ဆင္းရဲ၏ အဆံုးကုိ ျပဳျခင္းငွါ ျမတ္ေသာအက်င့္ကုိ ေကာင္းစြာ က်င့္ကုန္ေလာ့’’ဟု မိန္႔ေတာ္မူ၏။ ထုိစကားေတာ္သည္ပင္လွ်င္ ထုိအသွ်င္မဟာနာမ္ အသွ်င္အႆဇိတို႔၏ ပဥၥင္းအျဖစ္ ၿပီးေလ၏။